ถ้ำลอด

บ้านถ้ำ ตำบลถ้ำลอด (ลุ่มน้ำลาง)

พิกัดกริดที่ E 424798 N 2163256 ระวางที่ 4648 II

จากที่ว่าการอำเภอปางมะผ้าไปตามทางหลวงหมายเลข 1095 ไปอำเภอปายประมาณ 2 กม. ผ่านบ้านสบป่อง บ้านวนาหลวง ถึงบ้านถ้ำ เข้าสถานีพัฒนาและส่งเสริมการอนุรักษ์สัตว์ป่าถ้ำลอด เดินต่อไปจนถึงถ้ำลอด ถ้ำนี้อยู่สูงจากระดับน้ำทะเล ประมาณ 620 เมตร

เป็นถ้ำหินปูนขนาดใหญ่ ปากถ้ำมี 2 ทาง ปากถ้ำหันหน้าไปทางทิศตะวันออก และปากถ้ำด้านทิศเหนือที่มีธารน้ำของ "ลำน้ำลาง" ไหลลอดผ่านไปออกทางทิศใต้ ยาวประมาณ 608 เมตร ภายในถ้ำมี 3 คูหา คือ ถ้ำเสาหิน ถ้ำตุ๊กตา และถ้ำผีแมน

เคยมีการขุดค้นภายในถ้ำผีแมนแต่ไม่มีรายงาน และจากการสำรวจของกรมศิลปากรเมื่อปี พ.ศ. 2529 (เรียกชื่อถ้ำนี้ว่าถ้ำเพชร ถ้ำแสนปม และถ้ำผีแมน) ได้พบเครื่องมือหินกรวดแม่น้ำประเภทสับตัด เศษภาชนะดินเผาลายเชือกทาบและแบบเรียบๆ เศษกระดูก และโลงไม้ขุดหรือโลงผีแมน 6 กลุ่ม

-

ภาพเขียนสีปรากฏภายในถ้ำตุ๊กตา บนส่วนของเพดานและผนังถ้ำด้านทิศตะวันออก ภาพอยู่สูงจากพื้นประมาณ 90-135 ซม. มีด้วยกัน 3 ภาพ บนเนื้อที่ประมาณ 70 ซม. เขียนด้วยสีแดงและดำร่วมกัน โดยเขียนแบบเค้าโครงรอบนอกด้วยสีดำและระบายทึบภายในด้วยสีแดง และแบบ

-